||Sundarakanda ||
|| Sarga 24||( Slokas inEnglish) )
हरिः ओम्
Sloka Text in Telugu , Kannada, Gujarati, Devanagari, English
sundarakāṇḍ
atha caturviṁśassargaḥ
tatassītāmupāgamya rākṣasyō vikr̥tānanaḥ|
paruṣaṁ paruṣā nārya ūcustāṁ vākyamapriyam ||1||
kiṁ tvaṁ antaḥpurē sītē sarvabhūtamanōharē|
mahārhaśayanōpētē na vāsamanumanyasē||2||
mānuṣī mānuṣaṣyaiva bhāryā tvaṁ bahumanyasē|
pratyāhāra manō rāmān na tvaṁ jātu marhasi||3||
trailōkya vasubhōktāraṁ rāvaṇaṁ rākṣasēśvaram|
bhartāra mupasaṁgamya viharasva yathā sukham||4||
mānuṣī mānuṣaṁ taṁ tu rāmam iccasi śōbhanē|
rājyāt bhraṣṭaṁ asiddhārthaṁ viklabaṁ tva maniṁditē||5||
rākṣasīnāṁ vacaḥ śrutvā sītā padmanibhēkṣaṇā|
nētrābhyāṁ aśrupūrṇābhyāṁ idaṁ vacanamabravīt ||6||
yadidaṁ lōkavidviṣṭa mudāharatha saṁgatāḥ|
naitan manasi vākyaṁ mē kilbiṣaṁ pratibhāti mē||7||
na mānuṣī rākṣasasya bhāryā bhavitumarhati|
kāmaṁ khādata māṁ sarvā na kariṣyāmi vō vacaḥ||8||
dīnō vā rājyahīnō vā yō mē bhartā sa mē guruḥ|
taṁ nityamanuraktā'smi yathā sūryaṁ suvarcalā||9||
yathā śacī mahābhāgā śakraṁ samupatiṣṭati|
aruṁdhatī vaśiṣṭhaṁ ca rōhiṇī śaśinaṁ yathā||10||
lōpamudrā yathā'gastyaṁ sukanyā cyavanaṁ yathā|
sāvitrī satyavaṁtaṁ ca kapilaṁ śrīmatī yathā||11||
saudāsaṁ madayaṁtīva kēśinī sagaraṁ yathā|
naiṣadhaṁ damayaṁtīva bhaimī patimanuvratā||12||
tathā'haṁ ikṣvāku rāmaṁ patimanuvratā|
sītāyā vacanaṁ śrutvā rākṣyasaḥ krōdhamūrchitāḥ||13||
bhartsayanti sma paruṣaiḥ vākyai rāvaṇacōditā|
avalīnaḥ sa nirvākyō hanumān śiṁśupādrumē||14||
sītāṁ saṁtarjayantīnām rākṣasīnāṁ sa śuśruvē||
tāmabhikramya saṁkruddhā vēpamānāṁ samantataḥ||15||
bhr̥śaṁ saṁlilihurdīptān pralambān daśanaccadān|
ūcuśca paramakruddhāḥ pragr̥hyāśu paraśvadhān||16||
nēyamarhasi bhartāraṁ rāvaṇaṁ rākṣasādhipam|
sā bhartsyamānā bhīmābhi rākṣasībhirvarānanā||17||
sā bhāṣpamupārjantī śiṁśupāṁ tāmupāgamat|
tatastāsāṁ śiṁśupāṁ sītā rākṣasībhiḥ samāvr̥tā||18||
abhigamya viśālākṣī tasthau śōkapariplutā|
tāṁ kr̥śāṁ dīnavadanāṁ malināmbaradhāriṇīm||19||
bhartsayāṁ cakrirē sītāṁ rākṣasya stāṁ samantataḥ|
tatastāṁ vinatā nāma rākṣasī bhīmadarśanā||20||
abravītkupitākārā karāḷā nirṇatōdarī|
sītē paryāpta mētāvat bhartusnēhō nidarśitaḥ||21||
sarvatrātikr̥taṁ bhadrē vyasanā yōpakalpatē|
parituṣṭāsmi bhadraṁ tē mānuṣastē kr̥tō vidhiḥ||22||
mamāpi tu vacaḥ pathyaṁ bruvantyāḥ kuru maithili|
rāvaṇaṁ bhaja bhartāraṁ bhartāraṁ sarva rakṣasām||23||
vikrāntaṁ rūpavantaṁ ca surēśa miva vāsavam|
dakṣiṇaṁ tyāgaśīlaṁ ca sarvasya priyadarśanam||24||
mānuṣaṁ kr̥paṇaṁ rāmaṁ tyaktvā rāvaṇa māśraya|
divyāṅgarāgā vaidēhī divyābharaṇabhūṣitā||25||
adya prabhr̥ti sarvēṣāṁ lōkānāṁ īśvarī bhava|
agnē ssvāhā yathā dēvī śacī'vēṁdrasya śōbhanē||26||
kiṁ tē rāmēṇa vaidēhī kr̥paṇēna gatāyuṣā|
ētaduktaṁ ca mē vākyaṁ yadi tvaṁ na kariṣyasi||27||
asmin muhūrtē sarvāstvāṁ bhakṣayiṣyāmahē vayam|
anyātu vikaṭā nāma lambamānapayōdharā||28||
abravīt kupitā sītāṁ muṣṭi mudyamya garjatī|
bahūn apriyarūpāṇi vacanāni sudurmatē||29||
anukrōśān mr̥dutvā cca sōḍhāni tava maithili|
na ca naḥ kuruṣē vākyaṁ hitaṁ kālapuraskr̥tam||30||
anītāsi samudrasya pāraṁ anyairdurāsadam|
rāvaṇāntaḥ puraṁ ghōraṁ praviṣṭā cāpi maithili||31||
rāvaṇasya gr̥hē ruddhā masmābhistu surakṣitām|
natvāṁ śaktaḥ paritrātu mapi sākṣāt purandaraḥ||32||
kuruṣva hita vādinyā vacanaṁ mama maithili|
alaṁ aśruprapātēna tyaja śōkamanarthakam||33||
bhaja prītiṁ ca harṣaṁ ca tyajaitāṁ nitya dainyatām|
sītē rākṣasarājēna saha krīḍā yathāsukham||34||
jānāsi yathā bhīru strīṇāṁ yauvanamadhruvam|
yāvanna tē vyatikrāmēt tāvat sukhamavāpnuhi||35||
udyānāni ca ramyāṇi parvatōpavanāni ca|
saha rākṣasarājēna cara tvaṁ madirēkṣaṇē||36||
strī sahasrāṇi tē sapta vaśē sthāsyaṁti sundarī|
rāvaṇaṁ bhaja bhartāraṁ bhartāraṁ sarva rakṣasām||37||
utpāṭya vātē hr̥dayaṁ bhakṣayiṣyāmi maithili|
yadi mē vyāhr̥taṁ vākyaṁ na yathāvat kariṣyasi||38||
tataścaṇḍōdarī nāma rākṣasī krōthamūrchitā|
bhrāmayantī mahaccūla midaṁ vacanamabravīt||39||
imāṁ hariṇa lōlākṣīṁ trāsōtkampipayōdharām|
rāvaṇēna hr̥tāṁ dr̥ṣṭvā dauhr̥dō mē mahānabhūt||40||
yakr̥tplīha mathōtpīḍaṁ hr̥dayaṁ ca sabandhanam|
antrāṇyapi tathā śīrṣaṁ khādēya miti mē matiḥ||41||
tatastu praghasā nāma rākṣasī vākyamabravīt |
kaṁṭhamasyā nr̥śaṁsāyāḥ pīḍayāma kimāsyatē||42||
nivēdyatāṁ tatō rājñē mānuṣī sā mr̥tēti ha |
nātra kaścana saṁdēhāḥ khādatēti sa vakṣyati ||43||
tatastvajāmukhī nāma rākṣasī vākyamabravīt |
viśa syēmāṁ tata ssarvāḥ samān kuruta pīlukān|44||
vibhajāma tataḥ sarvā vivādō mē na rōcatē|
sēya mānīyatāṁ kṣipraṁ lēhyā muccāvacaṁ bahu||45||
tataśśūrpaṇakhānāma rākṣasī vākyamabravīt |
ajāmukhyā yaduktaṁ hi tadēva mamarōcatē||46||
surā cānīyatāṁ kṣipraṁ sarva śōkavināśinī|
mānuṣaṁ māṁsaṁ āsādya nr̥tyāma'tha nikumbhilām||47||
ēvaṁ saṁbhartsyamānā sā sītā surasutōpamā|
rākṣasībhiḥ sughōrābhi rdhairyamutsr̥jya rōditi||48||
ityārṣē śrīmadrāmāyaṇē ādikāvyē vālmīkīyē
caturviṁśat sahasrikāyāṁ saṁhitāyām
śrīmatsundarakāṇḍē caturviṁśassargaḥ||
||ōṁ tat sat||
|| om tat sat||